nie stawać
  • zakańczać
    3.10.2002
    3.10.2002
    Zajmuję się umowami w telekomunikacji. Często używanym w nich terminem jest „opłata za zakańczanie połączeń w sieci operatora”. Wydaje mi się, że nie jest to forma poprawna, bo chodzi o połączenia zakończone, już zrealizowane. Poza tym jest to rusycyzm, który mi „źle brzmi”. Proszę o radę, czy forma, której ja używam w liczbie pojedynczej i w liczbie mnogiej w wyrażeniach: „opłata za kończenie połączeń”, „opłata za zakończenie połaczenia”, jest poprawna.
  • akapity
    12.01.2005
    12.01.2005
    W niektórych wydawnictwach spotyka się, że pierwszy akapit nie jest wyeksponowany. Dopiero kolejne są zaznaczone. Czy to jest poprawne rozwiązanie graficzne tekstu? Czy to jest dopuszczalne w rękopiśmiennych pracach zaliczeniowych?
  • beze i przeze
    14.01.2005
    14.01.2005
    Witam
    Przyimek bez przed zaimkiem mnie występuje w formie beze. Podobnie przyimek przez – w formie przeze. Są to jedyne sytuacje, w których używamy przyimków beze i przeze (a więc jedynie przed zaimkiem mnie). Jaka jest przyczyna takiego zjawiska i jak można by je fachowo nazwać?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Byłem na Papieżu…
    8.03.2002
    8.03.2002
    Szanowni i Ukochani Profesorowie!
    Będę wdzięczny za ocenę mojej lingwistyczno-etycznej analizy pewnego wyrażenia, którą przedstawiam (jest to fragment mojego artykułu):
    Przed jedną z pielgrzymek Papieża do Polski dziesięciu osobom postawiłem pytanie: „Czy będziesz w czerwcu na Papieżu?” i nikogo nie zdziwiło takie sformułowanie. A zatem wyrażenie być na Papieżu weszło do mowy potocznej.
    Gdy Karol Wojtyła był jeszcze w Krakowie, nikt, kto uczestniczył we mszy odprawianej przez niego, czy w spotkaniu z nim, nie powiedział: „Byłem na Biskupie” czy „…na Wojtyle”. Rozwińmy rzecz szerzej. „Byłem na koncercie chopinowskim” – mówimy, gdy wykonawcą jest jakiś mało znany artysta, i najważniejszym jest tu Chopin. Ale gdy ktoś miał szczęście słuchać pianisty tej miary, co Małcużyński, powie raczej: „Byłem na Małcużynskim”, Chopin schodzi na dalszy plan. „Byłem na Rollingstonsach” – mówiło się. „Byłem na Wałęsie” – słyszałem też taką wypowiedź, gdy Lech był u szczytu swej popularności. Prawidłowe sformułowanie jest: „Byłem na spotkaniu (występie) z X”. Gdy jednak X staje się gwiazdą, bożyszczem tłumów, wówczas to, co on ma nam do przekazania, mało się liczy, najważniejszy jest on sam – idol. I w takich sytuacjach mamy tendencję mówić: „Byłem na X”.
    Podczas papieskich pielgrzymek najczęściej uczestniczymy w Eucharystii odprawianej przez Ojca Świętego i jeżeli potem mówimy: „Byłem na Papieżu”, to należy wyciągnąć wniosek, że najważniejszym był tu sam Papież, a Ofiara Chrystusa jedynie tłem, dekoracją. Tak, język jest jak papierek lakmusowy, które może ukazać w nas samych rzeczy, jakich nie dostrzegamy, jakich często nie chcemy dostrzec.

    Marek Przepiórka
  • cudzołóstwo
    9.11.2006
    9.11.2006
    Witam.
    Moje pytanie dotyczy etymologii słowa cudzołóstwo. Do tej pory wydawało mi się oczywiste, że słowo to pochodzi od słów cudze, łoże. Ostatnio jednak pewien ksiądz powiedział mi, że pochodzi ono od słów cudze, łono. Bardzo mnie to zdziwiło, bo czyż nie powinno być wtedy cudzołoństwo? Prosze o wyjaśnienie pochodzenia tego słowa.
    Pozdrawiam.
    Witold
  • inwalidzi i styliści fryzur
    23.03.2008
    23.03.2008
    Znalazłem w sieci taką opinię: „Czy etycy i poloniści wystąpią o zmianę słowa inwalida na bardziej przyjazne, bowiem to oznacza człowieka nieważnego?”. Przyznam, że mocno się zdumiałem. Podobno niektórzy fryzjerzy wolą mówić o sobie styliści fryzur, bo fryzjer to według nich zbyt pospolite określenie, ale czy słowo inwalida rzeczywiście jest „nieprzyjazne” albo np. poniżające? Przecież od dawna jest to określenie osoby niepełnosprawnej – chyba w pełni neutralne i powszechnie akceptowalne.
  • lekarz pisarz
    4.02.2013
    4.02.2013
    Czy zestawień w tytule Encyklopedycznego słownika lekarzy pisarzy w literaturze światowej albo w nazwie Unii Polskich Pisarzy Lekarzy nie powinno się zapisywać z dywizem? Moim zdaniem lekarz i pisarz są określeniami równorzędnymi, o czym świadczy chociażby ich przestawność.
  • odmiana imion japońskich
    2.07.2008
    2.07.2008
    Witam serdecznie! Chciałabym dowiedzieć się, jak to jest z odmianą imion japońskich. Wiem, że odmienia się je europejsko i mówi się: o Akirze, dla Shina czy z Kenjim. Natknęłam się jednak ostatnio na formę Daisukego (dopełniacz od Daisuke) i forma ta wydaje mi się niepoprawna, tak samo jak każda inna odmiana. Podobnie sprawa ma się z imionami jak Kaoru albo Ichiro. Czy japońskie imiona (i nazwiska) zakończone na -e, -u oraz -o są nieodmienne, czy jednak odmieniać się je powinno?
    Pozdrawiam
  • pani Hyży czy pani Hyża?
    25.05.2013
    25.05.2013
    Czy żona Grzegorza Hyżego (Grzegorza Hyży?) to Maja Hyża czy Maja Hyży? Występują w jednym z programów telewizyjnych i ich nazwisko nie jest odmieniane.
  • pierwszy akapit
    4.11.2012
    4.11.2012
    Tekst w książce popularno-naukowej podzielony jest na rozdziały. Nowe wątki w każdym rozdziale rozpoczynają się od wcięcia akapitowego. Czy początek rozdziału również powinien tak się zaczynać, czy w należy wcięcie akapitowe pominąć na początku rozdziału?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego